زندگی امروز انسان، دستخوش تغییرات بسیار سریع و جدیدی شده است. به ویژه آنکه ابزارهای ارتباطی گسترده (MASS MEDIA) جهان را به دهکده معروف مک لوهان مبدل ساخته است و اطلاعات گاهی فراتر از سرعت نور از یک نقطه به نقطه ای دورتر از جهان، مخابره و ارسال می شود. این چیزی نیست جز تعبیر رویاهای «الوین تافلر» در به تصویرکشیدن موج سوم که مدتهاست بر پیکره جهان جاری شده و به واقعیت پیوسته است.
زمانی که فاصله میان کشورهای جهان از نظر توسعه در تمام ابعاد افزایش یافت، برای بسیاری از کشورهایی که امروز سرعت رشدشان موردتوجه است، واضح بود که دلایل بسیاری باعث افزایش این فاصله می شود. از جمله:
§ اعتقاد و باور عمیق به توسعه،
§ درک واقعی به انجام کارها به صورت گروهی،
§ وجود فرهنگ وفاق ملی به جای رشد فردی،
§ توجه به رفاه عمومی و توسعه تولید،
§ گسترش بازارهای صادراتی،
§ توسعه علم مدیریت نوین
§ پرداختن به دانش و دانایی در تمام سطوح
این توسعه و رشد طی دو دهه بین سالهای 2000-1980 رخ داده است به گونه ای که بازارهای جهانی یکی پس از دیگری توسط کشورهای صاحب دانش و تکنولوژی شناسایی و مورد بهره برداری قرار گرفته است.
یکی از دلایل ناپیدا اما محسوس که باعث رسیدن به چنین رشد و توسعه در کشورهای پیشرفته شده است، شفاف سازی و ارائه تعاریف درست از اصولی است که حاکم بر اجرای اعمال مدیریتی و تولید است. یعنی اصول اخلاق حرفه ای که همگی در تمام سطوح باید به آن معتقد باشند و عمل کنند. این اصول بر مبنای برنامه ریزی درست از نظر اخلاق حرفه ای و وجدان کار در کشورهای توسعه یافته سالها مورد اجرا قرار گرفته است و کوتاه مدتی است که مورد توجه کشورهـای درحال توسعه نیز واقع شده است. به گونه ای که، تعهد کاری و حس مسئولیت در انجام مشاغل و حرفه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را تحقق بخشیده است.
اما اصول اخلاق کار حرفه ای چیست و ابعاد آن تا به کجاست و چگونه می توان آن را محقق ســـاخت. اصول اخلاق حرفه‌ای دارای بار و ارزشهای والایی است که رعایت آنها در رعایت هنجارهای اجتماعی بسیار نقش آفرین است و این مستلزم شناخت اولیه و اساسی از اصول مذکور است .
همان گونه که، رفتار و شیوه زندگی ایمان آورندگان به کتب آسمانی گویای محتوی دینی و مذهبی آنهاست و همچنانکه حرکات و سکنات مسلمانان برگرفته از آیات قرآن است و آن کتابی است که اخلاقی واحد را در میان پیروانش ایجاد کرده و در تمام زوایای زندگی آنها دخالت کرده است و برای آن برنامه ای خاص دارد، هر حرفه ای نیز رفتار و تعهدات مربوط به خود را دارد که برگرفته از اساسنامه آن حرفه است. حرفه های مختلف برحسب میزان حساسیت و وظیفه ای که در خدمت به جامعه دارند دارای معیارهای اخلاقی متفاوت می باشند، معیارهای اخلاقی اصول مشترک خصوصیت ارزشها و صلاحیت هایی را مشخص می کنند که اعضای یک سازمان را به هم پیوند می دهد.
معیارهای اخلاقی همچون نقشه های راهنمایی هستند که به اعضاء یک سازمان کمک می کنند تا نقشهای خود را به روشنی و وضوح کاملی ایفاء نمایند. این معیارها برگرفته از فرهنگ بومی - فرهنگ مدنی روز و بخصوص در کشور ما متاثر از دین مبین اسلام است. اخلاق منفصل از موضوعات مادی بوده و بعد معنوی طبقات مشاغل را که دارای اهداف و منافـــع مشترک هستند دربر می گیرد و امروز به این نوع اخلاق، اخلاق حرفه ای می گویند.
اساساً میزان توسعه و رشد اخلاق حرفه ای بستگی به میزان کارکرد موفق اخلاق حرفه اي و همین طور میزان تغییرپذیری آن دارد. هرقدر مزایای حاصل از رعایت اخلاق حرفه ای فراگیرتر باشد میزان تعهد به اصول آن از درجه بالاتری برخوردار است. هرقدر محدودیتهای اعمال شده ناشی از اصول اخلاق حرفه ای منطقی تر و در رشد سازمان موثرتر باشد، پایبنــــدی به آن محکمتر خواهد بود.
به طور مثال هر چه اصول اخلاق حرفه ای یک سازمان در ایجاد حسن مالکیت در اعضای سازمان موفق تر باشد رضایت اعضاء بیشتر و تحمل مشکلات برایشان آسان تر است و در پایبندی به اصول آن اصرار جمعی به اصرار فردی حاکم می شود.
اقتباس از: گزارش ماهنامه تدبير، شماره 135
نظرات شما عزیزان: